АПОСТОЛСКИ НУНЦИЈЕ ПЕЛЕГРИНЕТИ О СРПСКОЈ ПРАВОСЛАВНОЈ ЦРКВИ И ПАТРИЈАРХУ ДИМИТРИЈУ (1922-1930)
Abstract
Током петнаестогодишњег службовања у Краљевини
СХС/Југославији апостолски нунције Пелегринети био је не само сведок, него и учесник
политичког живота младе Краљевине. У склопу своје дипломатске службе у
извештајима које је редовно слао Светој Столици и директно надређеном кардиналу
државном секретару (најпре Гаспарију, а од 1930. Пачелију), тако и у свом дневнику,
чланцима, описивао је сусрете, ставове и импресије о Српској православној цркви, о
важним догађајима и личностима. Прва половина службовања у Београду поклапа се са
периодом управе патријарха Димитрија са којим се сусрео неколико пута. Поред описа
патријарха, нунције је у својим извештајима оставио и коментаре и о односу Цркве и
државе, питању патријарховог устоличења у Пећи, промени календара, уједињењу
Цркава, сазиву Васељенског сабора, причешћу америчког посланика у Београду итд.
References
Archivio Apostolico Vaticano
Archivio della Nunziatura in Jugoslavia
busta 2
busta 9
busta 26
Segreteria di Stato
Spogli Cardinali e Officiali della Curia
Pellegrinetti card. Ermenegildo
busta 6 (привремени број)
Archivio della Prefettura:
Diari del card. Ermenegildo Pellegrinetti, vol. 11
Archivio Storico della Segreteria di Stato, Sezione per i Rapporti con gli Stati
Fondo Archivio della Congregazione degli Affari Ecclesiastici Straordinari
Pio XI
Jugoslavia
Pos. 4, P.O., fasc. 1
Pos. 4, P.O., fasc. 2
Pos. 4, P.O., fasc. 3
Pos. 4, P.O., fasc. 4
Pos. 4, P.O., fasc. 6
Pos. 7, P.O., fasc. 10
Pos. 9, P.O., fasc. 14
Pos. 9, P.O., fasc. 15
Pos. 12, P.O., fasc. 17
Pos. 93, P.O., fasc. 52
Објављени извори
Korolevskij, Cyrille (2007): Kniga bytija moego (Le livre de ma vie). Mémoires
autobiographiques édités et annotés par G. M. Croce, Cité du Vatican: Archives Secrètes
Vaticanes.
Pellegrinetti, Ermenegildo (1941a): „Incontro di religioni”, Gioventù Italica 4 (1941)
73-75.
Pellegrinetti, Ermenegildo (1941b): „Chiesa e stirpe serba”, Gioventù Italica 5 (1941)
97-98.
Pellegrinetti, Ermenegildo (1941c): „Aspetti della concezione religiosa serba”,
Gioventù Italica 7 (1941) 153-155.
Natalini, Terzio (1994): I diari del cardinale Ermenegildo Pellegrinetti 1916-1922,
Città del Vaticano 1994.
Литература
Bertoli, Paolo (1976): „Una vita al servizio della Chiesa”, Il Cardinale Ermenegildo
Pellegrinetti nel centenario della nascita 1876-1976, Pescia 1977.
Coco, Giovanni – Dieguez, Alejandro Mario, (2014): I «Fogli di udienza» del
cardinale Eugenio Pacelli Segretario di Stato, I, (1930), Città del Vaticano: Archivio Segreto
Vaticano.
„Cronaca di Roma. Consacrazine episcopale”, L’Osservatore Romano 144 (19-
20.6.1922) 2.
„Честитања код Њ. Св. Патријарха”, Правда 7 (10.1.1928) 10.
Dati, Miro (1976): „Ermenegildo Pellegrinetti. Insegnante, studioso, sacerdote”, Il
Cardinale Ermenegildo Pellegrinetti nel centenario della nascita 1876-1976, Pescia: Stamperia
Benedetti.
Ђоковић, Милосав З. (2022): „Ватикански дипломата Паоло Бертоли о избору
Српског патријарха 1938. године”, Црквене студије 19 (2022) 373-384.
Giustini, Martino (1976): „Il Card. E. Pellegrinetti che fu collaboratore di Pio XI. Nel
centenario della nascita”, L’Osservatore Romano 72 (27.3.1976) 5, 7.
Il Cardinale Ermenegildo Pellegrinetti nel centenario della nascita 1876-1976, Pescia:
Stamperia Benedetti, 1976.
„†Il Cardinale Ermenegildo Pellegrinetti”, L’Osservatore Romano 74 (31.3.1943) 2.
„Јуче је Патријарх г. Димитрије причестио америчког посланика г. Принса и
неколико угледних чланова енглеске колоније”, Време 2163 (27.12.1927) 3.
„Маја 1925. г. православни хришћани бираће свога Папу у Јерусалиму ”, Време
1018 (19.10.1924) 5.
Милићевић, Ж. (1924): „Димитрију Патријарху свих српских и поморских
земаља многаја љета. Јуче је у Пећи на свечан начин Патријарх Димитрије узвишен на
престо”, Политика 5871 (29.8.1924) 1-2.
„†Његова светост Патријарх српски Димитрије”, Гласник Српске Православне
Патријаршије 7 (1930) 97-104.
„Објашњење америчког посланика др. Принца о причешћу англиканаца у
Саборној цркви”, Политика 7067 (29.12.1927) 4.
Pagano, Sergio – Chappin, Marcel – Coco, Giovanni (2010): I «Fogli di udienza» del
cardinale Eugenio Pacelli Segretario di Stato, I, (1930), Città del Vaticano, Archivio Segreto
Vaticano.
Plavčić, T. (1923-1924): „Intronisation du Patriarche serbe sur le siège de Peć”, Studion
I/5 (1923-1924) 137-144.
„Приближење православне и англиканске цркве”, Време 2165 (29.12.1927) 4.
Радић, Радмила (2007): „Васељенска патријаршија, Српска православна црква и
црквене реформе између два светска рата”, Срби и Југославија. Држава, друштво,
политика. Зборник радова, пр. Момчило Исић, Београд: Институт за новију историју
Србије, 63-101.
Radić, Radmila (2009): „Izbori patrijarha Srpske pravoslavne crkve u 20. veku”,
Istorija 20. veka 1 (2009) 17-36.
Radić, Radmila (2014): „Jugoslavija i Vatikan 1918-1992. godine / Iugoslavia e
Vaticano 1918-1992”, Annales, ser. Hist. Sociol. (Annales Journal, the Annals for Istrian and
Mediterranean Studies), Koper, 24, 2014, 4, 691-703
Радић, Радмила (2018): Војислав Јанић (1890-1944). Свештеник и политичар,
Београд: Институт за новију историју Србије.
Радић, Радмила (2019): Мисија британске Хришћанске заједнице младих људи у
Краљевини Југославији, Београд: Институт за новију историју Србије.
Salmič, Igor (2015): Al di là di ogni pregiudizio. Le trattative per il concordato tra la
Santa Sede e il Regno dei Serbi, Croati e Sloveni/Jugoslavia e la mancata ratifica (1922-1938),
Roma: Gregorian & Biblical Press.
Световски, М. (1924): „Историјски дани у Пећи. Патријарх је устоличен”, Време
967 (29.8.1924) 1, 3.
„Смрт и сахрана патријарха Димитрија”, Општинске новине 15 (1930) 285-289.
Valente, Massimiliano (2012): Diplomazia Pontificia e regno dei Serbi, Croati e
Sloveni (1919-1929), Split: Filozofski fakultet – Odsjek za povijest.
Жутић, Никола (2003): „Српска и Англиканска црква у првој половини 20.
вијека”, Историја 20. века 2 (2003) 99-114.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
a) Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
b) Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
c) Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).