ВИЗАНТИЈСКИ ЦАР КАО ЗАШТИТНИК САБОРНОСТИ- ПРИМЕР ЕНДИМУСА САБОРА У ВИЗАНТИЈИ
Abstract
Саборност представља једно од важнијих својстава Цркве. Саборни начин решавања битних црквених питања временом је довео до формирања више врста црквених сабора. Несумњиво најзначајнија форма црквене саборности у источној Цркви су
тзв. домаћи или ендимуса сабори, чији чланови су били архијереји који су се затекли у Константинопољу у тренутку када се појавила потреба за његовим одржавањем. У раду је анализиран положај који је на овим саборима имао византијски цар, која су била његова
права и у којој мери је имао утицај на доношење одлука. Аутор заступа став да владар није имао супремацију над овом врстом сабора, већ да су сва његова права делегирана од стране Цркве, која је прописивала границе његове јурисдикције.
References
Duchesne, Louis (1905): Églises séparées, Paris : Albert Fontemoing.
Duprey, Piette (1971): The Synodical Structure of the Church in Eastern Theology,
One in Christ 7.
Grumel, Venance (1932): Les Regestes des actes du patriarcat de Constantinople, Vol.
1, Fasc. 1, Kadiköy.
Hajjar, Joseph (1962): La synode permanent dans l'église byzantine des origines au XIe
siècle: (synodos endemousa), Roma: Pont. Institum Orientalium Studiorum.
Huilier, Pierre L. (1967): Σύνοδος, Ηθική και θρησκευτική εγκυκλοπαίδεια, τόμος 11,
Αθήναι.
J. P. Migne (1865), Patrologiae Cursus Completus, Patrologiae Graecae, tomus 86,
Paris.
Mansi, Joannes, Dominicus (1762): Sacrorum conciliorum nova et amplissima
collection, vol. 7, Florentiae.
Owen, Thomas, Martin (1953): The Twenty-Eighth Canon of Chalcedon: A
Background Note, Das Konzil von Chalkedon, Vol. 2, edited by Aloys Grillmeier and Heinrich
Bacht, Wurzburg: Echter-Verlag.
Raymond Janin (1950): Constantinople byzantine- dévelopment urbain et répertoire
topographique, Paris: Institut Français d'Etudes Byzantines.
Schwartz Eduard (1914): Acta conciliorum oecumenicorum, tomus III, Berolini:
Walter de Gruyter.
Troianos, Spyros (2012): Byzantine Canon Law to 1100, The History of Byzantine and
Eastern Canon Law to 1500, editors: Wilfried Hartmann, Kenneth Pennington, Washington: The
Catholic University of America Press.
Vailhé Siméon (1911): Constantinople (Église de), Dictionnaire de théologie
catholique III, 2, Paris : Letouzey et Ané.
Βαβούσκος, Κωνσταντίνος (1973): Εγχειρίδιον Εκκλησιαστικού δικαίου, Αθήνα-
Θεσσαλονίκη: Σάκκουλας.
Γεννάδιος, Αρχιεπίσκοπος Ηλιουπόλεως (1964/1965): Ιστορία και θέσις του
οικουμενικού πατριαρχείου, Διεθνείς σχέσεις.
Ευσέβιος ο Καισαρείας, Εκκλησιαστική Ιστορία, 5, 16, 10; 5, 23, 2. Доступно online:
http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/history/eysebios_ecclesia_historia.htm, 10. децембар
2020.
Ράλλης, Γεώργιος, Ποτλής, Μιχαήλ (1852): Σύνταγμα των θείων και ιερών κανόνων
των τε αγίων και πανευφήμων Αποστόλων, και των ιερών και οικουμενικών και τοπικών
Συνόδων, και των κατά μέρος αγίων Πατέρων, τόμος Β, Αθήνησιν: εκ της Τυπογραφίας Γ.
Χαρτοφύλακος.
Ράλλης, Γεώργιος, Ποτλής, Μιχαήλ (1854): Σύνταγμα των θείων και ιερών κανόνων
των τε αγίων και πανευφήμων Αποστόλων, και των ιερών και οικουμενικών και τοπικών
Συνόδων, και των κατά μέρος αγίων Πατέρων, τόμος Δ, Αθήνησιν: εκ της Τυπογραφίας Γ.
Χαρτοφύλακος.
Ράλλης, Γεώργιος, Ποτλής, Μιχαήλ (1855): Σύνταγμα των θείων και ιερών κανόνων
των τε αγίων και πανευφήμων Αποστόλων, και των ιερών και οικουμενικών και τοπικών
Συνόδων, και των κατά μέρος αγίων Πατέρων, τόμος Ε, Αθήνησιν: εκ της Τυπογραφίας Γ.
Χαρτοφύλακος.
Σκαρλάτος, Δημήτριος (1852): Λεξικόν της Ελληνικής γλώσσας, Αθήναι: εκ της
τυπογραφίας Ανδρέου Κορομηλάς.
Σταυρίδης, Βασίλειος (1986): Ο συνοδικός θεσμός εις το Οικουμενικόν πατριαρχείον,
Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.
Τροιάνος , Σπυρίδων (1964): Η εκκλησιαστική δικονομία μέχρι του θανάτου του
Ιουστινιανού, Αθήναι.
Φειδάς, Βλάσιος (1969): Προυποθέσεις διαμορφώσεως του Θεσμού της Πενταρχίας
των Πατριαρχών I, Αθήναι.
Φειδάς, Βλάσιος (1971): Ενδημούσα Σύνοδος, Γένεσις και διαμόρφωσις τιυ θεσμού
άχρι της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου, Αθήναι.
Илић, Живко 2018: Однос духовних и свјетовних власти у доба иконоборства у
Византији, докторска дисертација, Београд.
Јевтић, Атанасије (2005): Свештени канони Цркве, Београд: Митрополије и
Епархије: Црногорско-Приморска, Дабро-Босанска, Новограчаничка, Бачка,
Далматинска, 3ахумско-Херцеговачка и Приморска, Православни Богословски факултет
Београдског универзитета, Манастир Тврдош .
Милаш, Никодим (1902), Православно црквено право, Мостар: Издавачка
књижарница Пахера и Кисића.
Перић, Димшо (2006): Црквено право, Београд: Правни факултет Универзитета
у Београду.
Петровић, Миодраг (1969): Улога византијског цара на Саборима, Гласник 8,
Београд.
Петровић, Миодраг (1971): Положај и права византијског цара у Цркви,
Теолошки погледи 4, Београд: Свети архијерејски синод СПЦ.
Р., Ђорђевић (1939), Црквено право, Београд: Футур.
Троицки, Сергије (2011): Црквено право, Београд: Правни факултет
Универзитета у Београду.
Цисарж, Бранко (1970): Црквено право I, Београд: Свети архијерејски синод
Српске православне цркве.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
a) Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
b) Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
c) Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
