ST MARY OF EGYPT RECEIVING HOLY COMMUNION FROM ZOSIMAS
Keywords:
hagiography, ecclesiastical poetry, iconography, St Mary of Egypt, painted programmes of Byzantine churches
Abstract
Abstract: Venerable Mary of Egypt’s reception of Holy Communion is mentioned for the first time in her vita penned by Sophronios of Jerusalem, and then in many subsequent texts, the most important of which was the Great Canon of Andrew of Crete. The scene of St Mary of Egypt receiving Holy Communion from abba Zosimas was usually painted next to the entrance to the church or, sometimes, in the sanctuary. The scene and its place in the iconographic programme derived from the edifying nature of the image, whose message was intended both for the clergy giving the holy Eucharistic gifts and for the laity receiving them.
References
Literature
Acheimastou-Potamianou M. (1998): Εικόνες του Βυζαντινού Μουσείου Αθηνών.
Athens
Altripp M. (1998): Die Prothesis und ihre Bildausstattung in Byzanz unter besonderer Berücksichtigung der Denkmäler Griechenlands. Frankfurt am Main
Ανάλεκτα Ιεροσολυμίτικης Σταχυολογίας ή συλλογή ανεκδότων, vol. 5 (1963). Bruxelles
Aspra-Vardavaki M. - Emmanouil M. (2004): Η μονή της Παντάνασσας στον Μυστρά. Τοιχογραφίες του 15ου αιώνα. Athens: Εμπορική τράπεζα την Ελλάδοη
Beck H. G. (1959): Kirche und Theologische Literatur im byzantinischen Reich. München
Bryer A. - Winfield D. (1989): The Byzantine Monuments and Topography of the Pontos. Washington
Buschhausen H. und H. (1976): Die Marienkirche von Apollonia in Albanien.
Wien
Constantinides E. (1992): The Wall-paintings of the Panagia Olympiotissa at Elassona in Northern Thessaly. Athens: Canadian Archaeological Institute at Athens
Constantinidi Ch. (2008): Ο Μελισμός. Thessaloniki: The Byzantine Research
Centre
Delehaye H. (1902): Propylaeum ad Acta Sanctorum Novembris, Synaxarium Ecclesiae Constantinoplitanae. Bruxelles
Delmas F. (1901-1902): Remarques sur la vie de Sainte Marie l’Egyptienne, Echos d’Orient 4 (1901-1902)
Dmitrievskij A. (1895): Opisanie liturgitseskich rukopisei, vol. 1. Kiev Drandakis N. (1989-1990): Ο σπηλαιώδης ναός του Προδρόμου κοντά στη Χρύσαφα της Λακεδαίμονος. ΔΧΑΕ 15 (1989-1990) 179-195
Ehrhard A. (1939): Überlieferung und Bestand der Hagiographischen und Homiletischen Literatur der Griechischen Kirche von der Anfrängen bis zum Ende des 16 Jhs. vol. 3. Leipzig - Berlin
Gabelić S. (1998): Manastir Lesnovo, istorija i slikarstvo. Beograd: Stubovi
kulture
Ghioles N. (1991): Παλαιοχριστιανική τέχνη, μνημειακή ζωγραφική (π. 200-726).
Athens
Giankazoglou S. (2010): Γρηγόριος Παλαμάς και Νικόλαος Καβάσιλας. Η σύνθεση μυστηριακής και ασκητικής ζωής στην Ορθόδοξη παράδοση. Θεολογία 81-3 (2010)
Gius-Mercati S. (1936): Santuari e religuie Constantinopolitane secondo il Codice Ottoboniano latino 169. Rendiconti della Pont. Acad. di Archeologia, vol XII (1936) Jerphanion G. (1925): Les églises rupèstres de Cappadoce, vol. 1. Paris Jordan R. H. (2005): The Synaxarion of the Monastery of the Theotokos Evergetis. Holywood
Kalokyris K. (1973): Βυζαντινές Εκκλησίες της Μητροπόλεως Μεσσηνίας. Thessaloniki
Katsaros V. (1988): Ιωάννης Κασταμονήρης. Συμβολή στη μελέτη του βίου, του έργου και της εποχής του. Thessaloniki
Katselaki A. (2005): Ο ναός του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στις Αρχάνες Ηρακλείου (1315/16) και η ζωγραφική στη Κρήτη στις αρχές του 14°° αιώνα. Ioannina
Koukiaris S. Archim. (2011): The depiction of the Vision of Saint Peter of Alexandria in the sanctuary of Byzantine churches. Zograf 35 (2011)
Kounoupiotou-Manolessou E. (2004): Ναός Αγίων Τεσσαράκοντα στο Συκάμινο, τα νεότερα ευρήματα. ‘Θωράκιο. Αφιέρωμα στη μνήμη του Παύλου Λαζαρίδη, Athens
Lassithiotakis K. (1969): Εκκλησίες της δυτικής Κρήτης, Β επαρχία Αποκορώνου. Κρητηκά Χρονικά 21-2 (1969)
Liva-Xanthaki Th. (1980): Οι τοιχογραφίες της Μονής Ντιλίου, Ioannina Mansi J. D.: Sacrorum Conciliorum Nova et Amplissima Collectio, 1758- Mantas A. (2001): Το εικονογραφικό πρόγραμμα του Ιερού Βήματος των μεσοβυσαντινών ναών της Ελλάδος (843-1204). Athens: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Φιλοσοφική Σχολή
Mijović P. (1973): Menolog, Beograd: Arheološki institut Miller E. (1855a): Manuelis Philae carmina, vol. 1. Paris Miller E. (1855b): Manuelis Philae carmina, vol. 2. Paris
Mouriki D. (1975): Οι τοιχογραφίες του Αγίου Νικολάου στη Πλάτσα Μάνης.
Athens
Moutsopoulos N. M. - Dimitrokallis G. (1981): Γεράκι. Οι εκκλησίες του οικισμού, Thessaloniki
Naoumidou M. - Nikolopoulou P. (1955): Τα Κοντάκια της Πάτμου (κώδικες 212 και ΙΑ ’ αιώνος). Athens
Panić D. - Babić G. (1975): Bogorodica Ljeviška. Beograd: Srpska književna
zadruga
Papacharalambous X. (2002): ‘Οροι και προυπόθεση διά την συμμετοχή είς την Θεία Ευχαριστία εκ επόψεως Ορθοδόξου. Athens
Patrologia Graeca: Patrologia Graeca cursus completus (ed. J. P. Migne), 1857- Petit L. (1927): Dictionnaire de théologie Catholique, IX, 2. Paris
Phouskas N. (1992): Ο Νικόλαος Μεθώνης και η διδασκαλία αυτού περί της Θείας Ευχαριστίας. Athens
Radojčić S. (1964): Una poententium. Marija Egipatska u srpskoj umetnosti XIV veka. Zbornik Narodnog muzeja 4 (1964), Beograd
Restle M. (1967): Die Byzantinische Wandmalerei in Kleinasien, vol. 2. Recklinghausen
Soteriou G. (1935): Βυζαντινά μνημεία της Κύπρου. Athens
Stefanescu I. D. (1936): L’ illustration des liturgies dans I’ art de Byzance et l’ Orient. Bruxelles
Stylianou A. and J. (1985): The Painted Churches of Cyprus, Treasures of Byzantine Art. London
Subotić G. (1980): Ohridska slikarska škola XV veka. Beograd, Filozofski fakultet, Institut za istoriju umetnosti
Theochari M. (1991): Χρυσοκέντητα άμφια στο Σιμωνόπετρα Άγιον Όρος. Athens Thierry N. M. (1963): Nouvelles églises rupèstres de Cappadoce, region du Hasan Dagi. Paris
Thierry N. (1989): Erdemli, Une vallée monastique inconnue en Cappadoce, étude preliminaire. Zograf 20 (1989), Beograd
Todić B. (1997): Freske XIII veka u paraklisu na pirgu Sv. Georgija u Hilandaru. Hilandarski zbornik 9 (1997), Beograd
Trembelas P. (1978): Εκλογή Ορθοδόξου Υμνολογίας. Athens Treu M. (1893): Eustathii Macrambolitae quae feruntur aenigmata. Program des K. Friedrichs Gymnasium zu Breslau
Tsamis D. (1985), Φιλοθέου Κωνσταντινουπόλεως του Κόκκινου απολογητικά έργα, Α ’. Θεσσαλονικείς Άγιοι. Thessaloniki
Tsamis D. (1986): Ιωσήφ Καλόθετου συγγράμματα. Thessaloniki Volanakis I. (1989): Βυζαντινές και μεταβυζαντινές τοιχογραφίες, Η Παναγία του Κάστρου. Athens
Vzdornov G. (1978): Issledovanie o Kievskoi Psaltiri. Moskva Yiannias J. J. (1989): The Palaeologan Refectory program at Apollonia. The Twilight of Byzantium: Princeton University
Živković B. (1986): Poganovo. Les dessins des fresques. Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture
Živković B. (1987): Donja Kamenica. Les dessins des fresques. Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture
Walter Ch. (1977): The Portrait of Jakov of Serres in London. Additional 39626. Zograf 7 (1977), Beograd
Wilpert J. (1917): Die Romischen Mosaiken und Malereien der kirchlichen Bauten von IV bis XIII Jahrhunderts. Frieburg
Acheimastou-Potamianou M. (1998): Εικόνες του Βυζαντινού Μουσείου Αθηνών.
Athens
Altripp M. (1998): Die Prothesis und ihre Bildausstattung in Byzanz unter besonderer Berücksichtigung der Denkmäler Griechenlands. Frankfurt am Main
Ανάλεκτα Ιεροσολυμίτικης Σταχυολογίας ή συλλογή ανεκδότων, vol. 5 (1963). Bruxelles
Aspra-Vardavaki M. - Emmanouil M. (2004): Η μονή της Παντάνασσας στον Μυστρά. Τοιχογραφίες του 15ου αιώνα. Athens: Εμπορική τράπεζα την Ελλάδοη
Beck H. G. (1959): Kirche und Theologische Literatur im byzantinischen Reich. München
Bryer A. - Winfield D. (1989): The Byzantine Monuments and Topography of the Pontos. Washington
Buschhausen H. und H. (1976): Die Marienkirche von Apollonia in Albanien.
Wien
Constantinides E. (1992): The Wall-paintings of the Panagia Olympiotissa at Elassona in Northern Thessaly. Athens: Canadian Archaeological Institute at Athens
Constantinidi Ch. (2008): Ο Μελισμός. Thessaloniki: The Byzantine Research
Centre
Delehaye H. (1902): Propylaeum ad Acta Sanctorum Novembris, Synaxarium Ecclesiae Constantinoplitanae. Bruxelles
Delmas F. (1901-1902): Remarques sur la vie de Sainte Marie l’Egyptienne, Echos d’Orient 4 (1901-1902)
Dmitrievskij A. (1895): Opisanie liturgitseskich rukopisei, vol. 1. Kiev Drandakis N. (1989-1990): Ο σπηλαιώδης ναός του Προδρόμου κοντά στη Χρύσαφα της Λακεδαίμονος. ΔΧΑΕ 15 (1989-1990) 179-195
Ehrhard A. (1939): Überlieferung und Bestand der Hagiographischen und Homiletischen Literatur der Griechischen Kirche von der Anfrängen bis zum Ende des 16 Jhs. vol. 3. Leipzig - Berlin
Gabelić S. (1998): Manastir Lesnovo, istorija i slikarstvo. Beograd: Stubovi
kulture
Ghioles N. (1991): Παλαιοχριστιανική τέχνη, μνημειακή ζωγραφική (π. 200-726).
Athens
Giankazoglou S. (2010): Γρηγόριος Παλαμάς και Νικόλαος Καβάσιλας. Η σύνθεση μυστηριακής και ασκητικής ζωής στην Ορθόδοξη παράδοση. Θεολογία 81-3 (2010)
Gius-Mercati S. (1936): Santuari e religuie Constantinopolitane secondo il Codice Ottoboniano latino 169. Rendiconti della Pont. Acad. di Archeologia, vol XII (1936) Jerphanion G. (1925): Les églises rupèstres de Cappadoce, vol. 1. Paris Jordan R. H. (2005): The Synaxarion of the Monastery of the Theotokos Evergetis. Holywood
Kalokyris K. (1973): Βυζαντινές Εκκλησίες της Μητροπόλεως Μεσσηνίας. Thessaloniki
Katsaros V. (1988): Ιωάννης Κασταμονήρης. Συμβολή στη μελέτη του βίου, του έργου και της εποχής του. Thessaloniki
Katselaki A. (2005): Ο ναός του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στις Αρχάνες Ηρακλείου (1315/16) και η ζωγραφική στη Κρήτη στις αρχές του 14°° αιώνα. Ioannina
Koukiaris S. Archim. (2011): The depiction of the Vision of Saint Peter of Alexandria in the sanctuary of Byzantine churches. Zograf 35 (2011)
Kounoupiotou-Manolessou E. (2004): Ναός Αγίων Τεσσαράκοντα στο Συκάμινο, τα νεότερα ευρήματα. ‘Θωράκιο. Αφιέρωμα στη μνήμη του Παύλου Λαζαρίδη, Athens
Lassithiotakis K. (1969): Εκκλησίες της δυτικής Κρήτης, Β επαρχία Αποκορώνου. Κρητηκά Χρονικά 21-2 (1969)
Liva-Xanthaki Th. (1980): Οι τοιχογραφίες της Μονής Ντιλίου, Ioannina Mansi J. D.: Sacrorum Conciliorum Nova et Amplissima Collectio, 1758- Mantas A. (2001): Το εικονογραφικό πρόγραμμα του Ιερού Βήματος των μεσοβυσαντινών ναών της Ελλάδος (843-1204). Athens: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Φιλοσοφική Σχολή
Mijović P. (1973): Menolog, Beograd: Arheološki institut Miller E. (1855a): Manuelis Philae carmina, vol. 1. Paris Miller E. (1855b): Manuelis Philae carmina, vol. 2. Paris
Mouriki D. (1975): Οι τοιχογραφίες του Αγίου Νικολάου στη Πλάτσα Μάνης.
Athens
Moutsopoulos N. M. - Dimitrokallis G. (1981): Γεράκι. Οι εκκλησίες του οικισμού, Thessaloniki
Naoumidou M. - Nikolopoulou P. (1955): Τα Κοντάκια της Πάτμου (κώδικες 212 και ΙΑ ’ αιώνος). Athens
Panić D. - Babić G. (1975): Bogorodica Ljeviška. Beograd: Srpska književna
zadruga
Papacharalambous X. (2002): ‘Οροι και προυπόθεση διά την συμμετοχή είς την Θεία Ευχαριστία εκ επόψεως Ορθοδόξου. Athens
Patrologia Graeca: Patrologia Graeca cursus completus (ed. J. P. Migne), 1857- Petit L. (1927): Dictionnaire de théologie Catholique, IX, 2. Paris
Phouskas N. (1992): Ο Νικόλαος Μεθώνης και η διδασκαλία αυτού περί της Θείας Ευχαριστίας. Athens
Radojčić S. (1964): Una poententium. Marija Egipatska u srpskoj umetnosti XIV veka. Zbornik Narodnog muzeja 4 (1964), Beograd
Restle M. (1967): Die Byzantinische Wandmalerei in Kleinasien, vol. 2. Recklinghausen
Soteriou G. (1935): Βυζαντινά μνημεία της Κύπρου. Athens
Stefanescu I. D. (1936): L’ illustration des liturgies dans I’ art de Byzance et l’ Orient. Bruxelles
Stylianou A. and J. (1985): The Painted Churches of Cyprus, Treasures of Byzantine Art. London
Subotić G. (1980): Ohridska slikarska škola XV veka. Beograd, Filozofski fakultet, Institut za istoriju umetnosti
Theochari M. (1991): Χρυσοκέντητα άμφια στο Σιμωνόπετρα Άγιον Όρος. Athens Thierry N. M. (1963): Nouvelles églises rupèstres de Cappadoce, region du Hasan Dagi. Paris
Thierry N. (1989): Erdemli, Une vallée monastique inconnue en Cappadoce, étude preliminaire. Zograf 20 (1989), Beograd
Todić B. (1997): Freske XIII veka u paraklisu na pirgu Sv. Georgija u Hilandaru. Hilandarski zbornik 9 (1997), Beograd
Trembelas P. (1978): Εκλογή Ορθοδόξου Υμνολογίας. Athens Treu M. (1893): Eustathii Macrambolitae quae feruntur aenigmata. Program des K. Friedrichs Gymnasium zu Breslau
Tsamis D. (1985), Φιλοθέου Κωνσταντινουπόλεως του Κόκκινου απολογητικά έργα, Α ’. Θεσσαλονικείς Άγιοι. Thessaloniki
Tsamis D. (1986): Ιωσήφ Καλόθετου συγγράμματα. Thessaloniki Volanakis I. (1989): Βυζαντινές και μεταβυζαντινές τοιχογραφίες, Η Παναγία του Κάστρου. Athens
Vzdornov G. (1978): Issledovanie o Kievskoi Psaltiri. Moskva Yiannias J. J. (1989): The Palaeologan Refectory program at Apollonia. The Twilight of Byzantium: Princeton University
Živković B. (1986): Poganovo. Les dessins des fresques. Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture
Živković B. (1987): Donja Kamenica. Les dessins des fresques. Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture
Walter Ch. (1977): The Portrait of Jakov of Serres in London. Additional 39626. Zograf 7 (1977), Beograd
Wilpert J. (1917): Die Romischen Mosaiken und Malereien der kirchlichen Bauten von IV bis XIII Jahrhunderts. Frieburg
Published
2014-10-20
Section
Articles
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
a) Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
b) Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
c) Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
